Kayseri’nin Develi ilçesi Everek Köyü’nde 1800’de dünyaya geldi. Bir imamın oğlu. Önce babasından ders aldı. İki yıl kadar medreseye devam etti. Develi o dönemde âşıkların uğrak yeriydi.
Seyranî de genç yaşta saza ve şiire ilgi duydu. Kısa sürede olgun ve usta bir âşık oldu. İstanbul’a gitti. Âşıkların toplandığı semai kahvelerinde düzenlenen atışmalara katıldı. Bu atışmalarda devlet büyüklerini sert dille eleştirmeye başlayınca başı derde girdi. Develi’ye dönmek zorunda kaldı. Daha sonra Halep’e gidip geldi. Halep’ten dönüşünde kendisini içkiye verdiği ve sıkıntılı günler yaşadığı söylenir.
Şiirlerinde haksızlığa, yolsuzluğa ve her türlü kötülüğe karşı çıkar. Rüşveti, adaletsizliği, cahilliği hiç çekinmeden eleştirir. Devlet böyüklerine yönelttiği taşlamalarda da cesurdur. Hece ölçülü şiirlerinin yanısıra aruzla yazılmış şiirleri de vardır. Heceli şiirlerinde yalın bir Türkçe kullanır. Çoğu koşma türündeki bu kusursuz şiirler, Develi ağzının özelliklerini yansıtır. Şiirlerinde yaşadığı çağı, gezip gördüğü yerleri bütün güzellik ve çirkinlikleriyle ortaya koyar.
Fuzulî, Yunus Emre, Karacaoğlan, Aşık Ömer ve Gevherî’den etkilenmiştir. 1866’da öldüğü kabul edilen, Seyranî’nin şiirleri, kendisinden daha az ünlü olan çağdaşı Ispartalı Seyranî’nin şiirleriyle karışmıştır.
ESERLERİ
Yaşadığı dönemin cönk ve dergilerinde yer alan şiirlerini ilk kez Everekli Müftüzade Ahmet Hazım (Ulusoy) toplamış ve Sahihât-ı Seyranî adıyla yayınlamıştır.
Ozanlar
- Ali Ekber Çiçek
- Aşık Mahzuni Şerif
- Neşet Ertaş
- Murat Çobanoğlu
- Şeref Taşlıova
- Aşık Elesker
- Aşık Şenlik
- Aşık Sümmani Baba
- Ruhsati
- Aşık Seyrani
- Dadaloğlu
- Aşık Dertli
- Sayat Nova
- Aşık Ömer
- Gevheri
- Karacaoğlan
- Kayıkçı Kul Mustafa
- Kul Nesimi
- Pir Sultan Abdal
- Aşık Paşa
- Abdullah Papur
- Aşık Gül Ahmet (Gül Ahmet Yiğit)
- Hisarlı Ahmet
- Ali Kızıltuğ
- Aşık Allahverdi
- Aşık Veli
- Aşık Daimi
- Aşık Yoksul Derviş
- Devran Baba
- Aşık Ferrahi
- Aşık Feymani
- Aşık Gülabi
- Aşık Hüdai
- Mahmut Erdal
- Muharrem Ertaş
- Mücrimi
- Aşık Müdami
- Sefil Selimi
- Seyit Meftuni
- Aşık Zarrafi
- Aşık Zülali (Yusuf Kökten)
- Öksüz Dede
- Aşık Üzeyir
- Aşık İhsani